Hoe vinden arbeidsmigranten de informatie over werken, wonen en leven in Nederland? Waar krijgen zij advies over arbeidscontracten, financiële kwesties of zorg en welzijn.
“Wij zagen steeds meer. Voornamelijk Poolse, arbeidsmigranten in Helmond, maar kwamen die niet tegen binnen onze organisatie…”, zegt Krystyna Meijer, zelf met een Nederlandse vader en een Poolse moeder,”… en we vroegen ons af: ‘wat zijn hun wensen en behoeften?’”.
‘Boekhouders’
Krystyna is sociaal werker bij de LEV-groep, een welzijnsorganisatie in Zuidoost Brabant. “We kwamen er achter dat arbeidsmigranten voor informatie en advies vaak vertrouwen op zogenaamde boekhouders, die lang niet altijd de nodige kennis hebben”, zegt Meijer.
Met een sociaal juridisch medewerker en een tweetalige vrijwilliger startte ze een steunpunt voor arbeidsmigranten. Dit bleek in een grote behoefte te voorzien. Met name Poolse arbeidsmigranten kwamen langs met allerhande vragen over arbeidscontracten, huisvesting en financiële kwesties.
Sociale problemen
“Langzamerhand kwamen we erachter dat achter hun vragen een grote sociale component schuilgaat”, zegt Meijer. Ze geeft het voorbeeld van een Poolse vrouw die met een vraag kwam over het ontslag van haar man. Bij nader inzien bleek dat terug te voeren op overmatig alcoholgebruik van hem, wat vervolgens weer leidde tot huiselijke problemen. “Goed doorvragen is heel belangrijk”, stelt Meijer.
Professionals die zich bezig houden huiselijk geweld, arbeidsconflicten of schuldhulpverlening hebben grote moeite deze groep te ondersteunen. “We zetten af en toe een vrijwilliger in die helpt met vertalen en meedenken met deze professionals”, zegt Meijer.
Beperkte inzet van gemeenten
“Onze middelen en onze mankracht zijn echter beperkt. Veel gemeenten willen niet extra inzetten op deze groep mensen".
Hun uitgangspunt is: Arbeidsmigranten moeten gebruik maken van het reguliere hulpaanbod. Maar wij zien dat ze daar niet of nauwelijks terechtkomen. We helpen waar we kunnen”.
Taal is daarbij een grote barrière. Er is onder arbeidsmigranten grote belangstelling om Nederlands te leren, maar het aanbod past vaak niet bij hun behoefte: te duur of op tijden dat zij aan het werk zijn.
Stil betekent niet: het gaat goed
“Het is een stille groep die vaak veel te hard werkt en nauwelijks van zich laten horen. Maar dat ‘stil’ moeten we vooral niet interpreteren als: ‘het gaat goed’”, besluit Meijer. “Wij zien veel zware problemen die voorkomen hadden kunnen worden als er eerder informatie en ondersteuning was gegeven.”
Symposium zorg en welzijn voor arbeidsmigranten
Krystyna Meijer zal in een van de 12 workshops tijdens het landelijk symposium ‘Zorg en welzijn voor arbeidsmigranten’ in gesprek gaan over hoe je arbeidsmigranten het best kunt bereiken en de ervaringen bij het steunpunt in Helmond.
Dit artikel is deels gebaseerd op een interview dat eerder verscheen in KIS-magazine Gezien!.
