“Achter een klein probleem schuilt vaak een hoop ellende”
Aan het woord is Marta Leszczynska, oprichter van Polon. “Poolse mensen vragen niet graag om hulp. Ze proberen het zelf op te lossen en als dat niet lukt worden de problemen vaak groter”.
Marta groeide op in Nederland en spreekt naast Nederlands, vloeiend Pools en Engels. Zij werd wel eens benaderd om te tolken voor Poolse arbeidsmigranten en kwam er achter hoe groot hun sociale en mentale problematiek kan zijn.
Alleen vertalen is niet voldoende
“Alleen vertalen is niet voldoende, je moet begrijpen hoe ze denken, leren doorvragen”, zegt Leszczynska.
Drie jaar geleden besloot zij Polon op te richten, een bureau dat gespecialiseerd is in hulpverlening aan Poolse gezinnen en jonge mensen. Nu werken er 9 mensen en heeft Polon kantoren in Eindhoven, Oss en Waalwijk.
“Het is vaak een mix van meerdere problemen. Werk, relaties, armoede, eenzaamheid. Er zijn veel stress factoren. Om je cliënten goed te kunnen ondersteunen, moet je dus een netwerk hebben bij verschillende instanties en in de zorg”.
Dakloos, zwanger en depressief
Leszczynska vertelt over een jonge Poolse vrouw, die naar Nederland kwam om te ontsnappen aan haar ex. Ze kende een Poolse man, die haar aan werk en een kamer kon helpen. Het werk viel tegen en de beloofde kamer was de kamer van de man zelf.
Er volgt een zoektocht naar een andere kamer in een vreemde stad, zonder bekenden, zonder dat je weet waar je aan kunt kloppen. Ze krijgt een relatie met een andere Poolse man, raakt zwanger, maar als het meisje na de geboorte niet van hem blijkt, moet ze vertrekken naar het volgende illegale adres. Ze raakt in een depressie en kan niet meer voor haar kindje zorgen.
Met hulp van Polon ontfermt zich uiteindelijk een team bestaande uit een psychiater, psycholoog, het Centrum Jeugd & Gezin en Veilig Thuis over de vrouw en haar kindje.
“Het was voor haar begeleiding erg belangrijk dat wij een vertrouwensband met haar konden opbouwen”, zegt Leszczynska. “Dat wij de taal spreken en de cultuur kennen was daarbij essentieel”.
Problemen zoals die van de Poolse vrouw komen natuurlijk ook bij Nederlanders voor, maar die kennen meestal beter de weg, hebben familie en vrienden die hen kunnen helpen.
Arbeidsmigranten kennen de weg vaak niet en dan kan een klein probleem snel groot worden.
Gemeenten en zorgverleners vinden Polon steeds beter
Er zijn gemeenten en zorgaanbieders die stellen dat er voor arbeidsmigranten geen belemmeringen zijn om gebruik te maken van hun voorzieningen en diensten. Als het echt nodig is, kan er immers altijd een tolk worden ingeroepen.
“Gelukkig werken wij in gemeenten waar men beseft dat er onder arbeidsmigranten niet alleen gebrek aan kennis is, maar ook veel angst en wantrouwen jegens instanties” vervolgt Marta Leszczynska. "Cultuursensitief werken is dan ook een pre".
"De culturele achtergrond heeft effect op het alledaagse leven van mensen en het is van belang is om ook daar rekening mee te houden in het contact. Op die manier kan er een brug geslagen worden, verbindingen gerealiseerd worden."
De gemeente en zorgverleners schakelen Polon steeds vaker in, maar ook arbeidsmigranten weten Polon steeds beter te vinden. Mond tot mond reclame doet zijn werk. "We krijgen soms zelfs hulpvragen uit Groningen!”
Polon begeleidt zijn cliënten tijdens het hele hulpverleningstraject. “We blijven betrokken..”, concludeert Leszczynska, “…maar het doel is wel dat men uiteindelijk weer helemaal op eigen benen kan staan”.
Symposium zorg en welzijn voor arbeidsmigranten
Marta Leszczynska zal in één van de 12 workshops tijdens het landelijk symposium ‘Zorg en welzijn voor arbeidsmigranten’ in gesprek gaan over de problemen van arbeidsmigranten, de werkwijze van Polon en het belang van een cultuursensitieve aanpak.
